Publiekrechtelijk
- Publiekrechtelijk Vervoerregio Amsterdam
(Bedragen x €1.000)Vervoerregio AmsterdamRechtsvorm:Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:7 maart 2017Vestigingsplaats:AmsterdamToezichtsregime:middelOpenbaar belangDe Vervoerregio Amsterdam heeft als doel het, door samenwerking van gemeenten, oplossen van regionale problemen en benutten van regionale kansen in de regio Amsterdam.
Bestuurlijk belangWethouder Slegers is lid van het AB/DB.
De wethouder van Amsterdam is voorzitter van het DB en tevens voorzitter van de Regioraad
Stemverhouding: 11,3%Actualiteiten en risico'sKadernota en begroting 2021-2024 Vervoerregio
In mei 2020 heeft de Regioraad een positief besluit genomen over de kadernota 2021. De kadernota 2021 is een andere kadernota dan dat we gewend zijn.
Als gevolg van de Corona-crisis is het gebruik van het openbaar vervoer fors afgenomen. Dit raakt de vervoerspartners van de Vervoerregio direct door de fors teruglopende reizigersaantallen en -opbrengsten. Naar verwachting zal er ook sprake zijn van een effect op de oplevering / programmering van mobiliteitsprojecten. Dit raakt de bouwsector in de regio.
Eind maart is gestart met de inventarisatie van de gevolgen van de Corona-crisis. Er wordt gesproken over maatregelen die zijn gericht op de ondersteuning van de OV-bedrijven en de steun voor de bouwsector door het zo veel als mogelijk door laten gaan / versnellen van mobiliteitsprojecten. De voorstellen die hieruit volgen zullen niet tijdig gereed zijn. Om die reden wordt de ontwerpbegroting een “beleidsarme” begroting die na behandeling op 30 juni aan de gemeenten is gestuurd. Vaststelling van deze begroting is voorzien in het najaar van 2020.
De begroting 2021 wordt stapsgewijs opgebouwd met als basis het financieel meerjarenperspectief uit de kadernota 2021. Van de gemeenten wordt, net als in voorgaande jaren, geen
deelnemersbijdrage gevraagd waarmee in de gemeentebegroting rekening moet worden gehouden.
Jaarrekening 2019 Vervoerregio
Conform raadsbesluit bij de eerste Burap 2019 zijn de over 2017 opgelegde boetes van EUR 1,4 miljoen opgenomen in een bestemmingsreserve. Dit is terug te zien in een toename van het eigen vermogen van de Vervoerregio. De Vervoerregio legt boetes op aan de vervoerders op het moment dat bij controle blijkt dat de vervoerders hun afspraken in het Programma van Eisen voor het Openbaar Vervoer niet nakomen. De regioraad heeft besloten de middelen van EUR 1,4 miljoen in te zetten voor een OV coach in 2020 en het compenseren van de saldoreizigers op lijn 55.
Beleidsontwikkelingen
De COVID-19 crisis blijft invloed houden op het aanbestedingsproces voor concessiegebied Zaanstreek-Waterland. Het dagelijks bestuur van de Vervoerregio Amsterdam heeft in het belang van de reizigers in Zaanstreek en Waterland besloten om een nieuw moment van voor biedingen en een nieuwe ingangsdatum voor de nieuwe concessieperiode te kiezen. De huidige concessie loopt tot december 2021.
middel - Publiekrechtelijk Recreatieschap Twiske-Waterland
(Bedragen x €1.000)Recreatieschap Twiske-WaterlandRechtsvorm:Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:4-4-2013Vestigingsplaats:ZaanstadToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling in de openluchtrecreatie - in samenhang met de vorenstaande Gemeenschappelijke Regelingen - tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu, het tot stand brengen en duurzaam in stand houden van het specifieke en gedifferentieerde karakter van het landschap door bescherming, ontwikkeling en consolidatie van de waarden die het in zich draagt.
Bestuurlijk belangWethouder Breunesse is lid van het AB, plaatsvervanging door wethouder Krieger
Stemverhouding: 12,5%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen:
Algemeen beeld
De begroting 2021 van het Recreatieschap sluit naar verwachting met een positief saldo van € 261.755,--. De resultaten hebben geen invloed op de hoogte van de participantenbijdrage, die de deelnemers aan het recreatieschap betalen. Een belangrijk risico voor het resultaat voor zowel 2020 als 2021 zijn de mogelijke gevolgen van de maatregelen in verband met de verspreiding van het corona (covid-19) virus. Voorlopig wordt rekening gehouden met een terugval in inkomsten van € 230.000,-- als gevolg van de coronapandemie in 2020. Bij het presenteren van de jaarrekening 2020 zal duidelijk worden, wat de exacte gevolgen zijn geweest. Een tussentijdse aanpassing van de participantenbijdrage is echter niet aan orde. De reservepositie van het recreatieschap is zodanig, dat dit achterwege kan blijven.
Financiële huishouding
Binnen het recreatieschap T-WL wordt vanaf 1 januari 2020 gewerkt met 1 financiële boekhouding voor beide deelgebieden:
- Voor het recreatiegebied Twiske; en
- Voor het landschap Waterland.
De participantenbijdrage van de gemeente Zaanstad in 2021 aan dit recreatieschap bedraagt € 217.993,--
Onderzoek governance- (bestuursmodel) en beheerstructuur recreatieschappen
In 2019 is het rapport ‘Verkenning naar uitvoering beheertaken van de recreatieschappen in Noord-Holland’, opgesteld door adviesbureau Common Eye in opdracht van de provincie verschenen. Het rapport concludeert dat de huidige situatie van de governance- en beheerstructuur ongewenst is en dat deze in goed overleg met alle betrokken partijen, in het bijzonder de gemeenten in de recreatieschappen, moet worden aangepast. Aan de hand van dit rapport is door de (vice)voorzitters van de recreatieschappen een bestuursopdracht geformuleerd om verdere uitvoering aan de bevindingen van dit rapport te geven. Dit vervolgonderzoek is half april gestart. Inmiddels wordt gewerkt een verkenning van ontwikkelingsrichtingen. Deze verkenning zal in de tweede helft van 2020 in diverse bestuurlijke gremia besproken worden.
Ambitiedocument
In juni 2020 heeft het Recreatieschap het Ambitiedocument vastgesteld. Onze gemeente heeft naar aanleiding hiervan begin maart 2020 een zienswijze over het Ambitiedocument bij het recreatieschap ingediend (2020/ 286). Het recreatieschap heeft in totaal 10 reacties van de participanten ontvangen. Ook diverse maatschappelijke groepen hebben reacties op het ambitiedocument gegeven. De reacties hebben geleid tot aanscherpingen in het Ambitiedocument conform de ingebrachte reacties, zoals terughoudendheid bij het organiseren van meer evenementen en bij recreatie meer rekening houden met flora- en faunawaarden. In 2020 is ook begonnen worden met het opstellen van een Uitvoeringsprogramma naar aanleiding van het Ambitiedocument
Programma in 2021
Het programma zal vooral het regulier beheer en onderhoud van de recreatiegebieden in Zaanstreek-Waterland zijn. Bijzondere projecten de verdere ontwikkeling van Twiske Poort en zorgboerderij De Marsen. Daarnaast staat in de planning om het Schanszichtpad op de Zaanse Schans op te knappen. Dit gebeurt in samenwerking met directe belanghebbenden in dit gebied, zoals Stichting Zaanse Schans, Vereniging Zaansche Molens en Staatsbosbeheer. Een langlopend project in Waterland is het meekoppelen van recreatievoorzieningen bij het robuuster maken van de Markermeerdijk (Deltaplan ophoging dijken). Ook in 2021 wordt hiermee verder gegaan.
Risicoprofiel:
Het risicoprofiel van deelname aan de gemeenschappelijke regeling is gemiddeld. Het berekende weerstandsvermogen is voldoende. Zaanstad heeft voor onderdeel Twiske 16,7 % van de stemmen, voor onderdeel Waterland 8,3% van de stemmen.
Financiële positie
Zie kopje ‘algemeen beeld’
Risico's
- Financiële positie wordt geleidelijk aan verbeterd en er zijn reserveringen voor de langere termijn vervangingsinvesteringen
- Nadelige effecten nieuwe wet Vennootschapsbelastingen
- Onzekerheid over mogelijke nieuwe structuur van de recreatieschappen
- Onzekerheid over de verlenging en voorwaarden erfpacht Staatsbosbeheer
Beheersmaatregelen
- Investeren in verdienvermogen en duurzaam beheer.
middel - Publiekrechtelijk Recreatieschap Alkmaarder en Uitgeestermeer
(Bedragen x €1.000)Recreatieschap Alkmaarder en UitgeestermeerRechtsvorm:Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:5 april 2007Vestigingsplaats:UitgeestToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer (RAUM) is een samenwerkingsverband van twaalf omliggende gemeenten en de provincie Noord-Holland. Het zet zich in voor:
- het verzekeren van een evenwichtige ontwikkeling van de recreatie en de watersport op en rondom het meer en aangrenzende gebieden;
- het tot stand brengen, bewaren en onderhouden van het landschap en een evenwichtig natuurlijk milieu dat is afgestemd op het onder bovenstaande geformuleerde.
Bestuurlijk belangWethouder Breunesse lid van het Algemeen Bestuur, plaatsvervanging door wethouder Krieger
Stemverhouding: 12,5%Actualiteiten en risico'sActualiteiten en risico's
Algemeen beeld
In het algemeen zien wij dat de P&C-cyclus bij het recreatieschap is verbeterd. Inmiddels voldoet de begroting aan de BBV. Daarnaast is er meer duidelijkheid over de ontwikkellocaties, zoals het Erfgoedpark de Hoop (gemeente Uitgeest), de Woudhaven bij De Woude (gemeente Castricum) en het Rijk van Rorik in het gebied IJmond tot Zaanstad. De verwachting is, dat door deze ontwikkellocaties er voor de toekomst meer regelmatige inkomsten te verwachten zijn. In eerdere (meerjaren)begrotingen werden inkomsten uit deze locaties nog niet meegerekend, omdat het toen nog te onzeker was. Zaanstad betaalt in 2021 een participantenbijdrage van € 376.068,--.
Financieel beeld
Het totaal van baten en lasten zijn in 2021 € 200.000,-- lager dan in 2020. Dit komt omdat er in 2020 veel incidentele kosten zijn, o.a. voor het visieproces. De begroting 2021 en ook de meerjarenbegroting tot en met 2024 is sluitend. De begroting geeft geen aanleiding om de participantenbijdrage te verhogen anders dan de jaarlijkse indexering (van 2,3%). De indexering zou alleen voor het deelgebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer nodig zijn. Voor het deelgebied IJmond tot Zaanstad kan van een indexering worden afgezien. Dit heeft te maken met de ruime financiële reserves voor dit gebied. In de zienswijze op de Kadernota 2021 van het recreatieschap d.d. 4 maart 2020 (2020/735) hebben we het recreatieschap hierop geattendeerd. In reactie op de zienswijze heeft het recreatieschap aangegeven, dat zij hierop in het najaar 2020 wil terugkomen. Momenteel wordt gewerkt aan een voorstel op welke wijze een deel van de reserves kan terugvloeien naar de betrokken participanten bij het deelgebied IJmond-Zaanstad.
Waterplanten
Een bijzonder problematiek zijn de waterplanten in het Alkmaardermeer.Er wordt onderzocht of samenwerking met andere partijen kan leiden tot een meer gedeelde verantwoordelijkheid voor de bestrijding van de waterplantenoverlast in het Alkmaardermeer. Een projectgroep van RAUM/RNH en het hoogheemraadschap zoekt structurele oplossingen en dit levert wel nieuwe inzichten op, maar nog niet tot een adequate bestrijding. De waterplantenproblematiek is onderdeel van het visieproces. Voorlopig wordt er nog gemaaid. Ook in 2021 is voor de uitvoering van deze werkzaamheden weer € 71.000 gereserveerd. Daarnaast is deze uitgave structureel in de Meerjarenbegroting 2021 – 2024 opgenomen.
Onderzoek governance- (bestuursmodel) en beheerstructuur recreatieschappen
In 2019 is het rapport ‘Verkenning naar uitvoering beheertaken van de recreatieschappen in Noord-Holland’, opgesteld door adviesbureau Common Eye in opdracht van de provincie verschenen. Het rapport concludeert dat de huidige situatie van de governance- en beheerstructuur ongewenst is en dat deze in goed overleg met alle betrokken partijen, in het bijzonder de gemeenten in de recreatieschappen, moet worden aangepast. Aan de hand van dit rapport is door de (vice)voorzitters van de recreatieschappen een bestuursopdracht geformuleerd om verdere uitvoering aan de bevindingen van dit rapport te geven. Dit vervolgonderzoek is half april gestart. Inmiddels wordt gewerkt een verkenning van ontwikkelingsrichtingen. Deze verkenning zal in de tweede helft van 2020 in diverse bestuurlijke gremia besproken worden.
Ambitiedocument
Het recreatieschap is bezig met het opstellen van een Ambitiedocument. De participanten hebben inmiddels ambtelijk al het één en ander voor dit Ambitiedocument ingebracht. Dit najaar 2020 zal bestuurlijke besluitvorming over het Ambitiedocument plaatsvinden. Bestuurlijke vaststelling is voorzien tijdens de bestuursvergadering van het Recreatieschap in november 2020. Vervolgens zal er gewerkt gaan worden aan het opstellen van een Uitvoeringsprogramma.
Financiële positie
Zorg is er bij de opbouw van een voorziening voor groot onderhoud voor het deelgebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer voor de komende jaren. De reservepositie van het deelgebied IJmond-Zaanstad is goed. Het berekende weerstandsvermogen is voldoende.
Zaanstad heeft 12,5% van de stemmen.Risico
- Nadelige effecten nieuwe wet Vennootschapsbelastingen.
- Onzekerheid over mogelijke nieuwe structuur van de recreatieschappen
Beheermaatregelen
- Investeren in verdienvermogen en duurzaam beheer.
middel
Privaatrechtelijk
- Privaatrechtelijk Huisvuil Centrale
(Bedragen x €1.000)Huisvuil CentraleRechtsvorm:Naamloze vennootschap
Oprichtings-/publicatiedatum:Vestigingsplaats:AlkmaarToezichtsregime:hoogOpenbaar belangDe Huisvuil Centrale (HVC) heeft als doel het zeker stellen dat tegen de laagste kosten en op verantwoorde wijze het Zaanse rest-, grof- en gft-afval wordt verwerkt.
Bestuurlijk belangDe gemeente Zaanstad heeft 265 aandelen in HVC. Wethouder Baerveldt vertegenwoordigt de gemeente in de AvA, plaatsvervanging wethouder Mutluer
Stemverhouding: 9,07%Actualiteiten en risico'sMarktontwikkelingen
A. Zaanstad als eigenaar (aandeelhouder)
HVC is een ketenbedrijf met focus op hergebruik en duurzame energie, van en voor haar publieke aandeelhouders. Krachtenbundeling maakt het mogelijk om complexe projecten voortvarend aan te pakken. Door de organisatorische inrichting wordt geborgd dat er focus op de verschillende hoofdactiviteiten. Activiteiten renderen zelfstandig en leveren een verantwoord rendement. Er is geen sprake van kruissubsidiëring. Risico’s zijn in beeld en beheersbaar. Het aanwezige risico houdt vooral verband met afvalverbranding en betreft een marktrisico: de bedrijfsafvaltarieven, de energieprijzen, prijsprikkels van de overheid (verbrandingsbelasting, importheffing, CO2-heffing). Dit marktrisico is sinds 2015 niet afgenomen. Door robuust afschrijven is de omvang van het risico wel afgenomen. Het liquiditeitsrisico is evenwel klein omdat het samenhangende herfinancieringsrisico beperkt is. Er is voldoende ruimte om binnen de bestaande afspraken met aandeelhouders en banken herfi-nanciering met garanties van aandeelhouders aan te trekken. Daarnaast zijn er voor kortlopende financieringsbehoeften als gevolg van timingverschillen of cala-miteiten aanvullende financieringsfaciliteiten beschikbaar, waaronder € 81 miljoen kasgeldfaciliteit en € 8 miljoen rekening courant faciliteit. Op dit moment is nog veel onduidelijk over de uiteindelijke effecten van Corona virus op bedrijfsvoering van HVC.
Financiën
Het huidige financieel kader is in 2015 vastgesteld door directie en raad van commissarissen. Dit kader gaat uit van een solvabiliteitsgroei naar 27% in 2024, om vanaf dat moment de mogelijkheid te hebben om HVC te financieren zonder garantstelling door de aandeelhouders. Leningen die zijn gebaseerd op artikel 9 van de ballotageovereenkomst worden afgebouwd. Dit betreft dus gegarandeerde leningen waarbij de aandeelhouders hoofdelijk aansprakelijk zijn. De zogenaamde artikel 7 (oftewel de niet- gegarandeerde leningen) zullen volledig afgelost zijn in 2024.
Daarnaast is het van belang dat HVC eigen vermogen opbouwt. 126,5 miljoen euro is stand van zaken anno 2020. Ook in de komende jaren is er geen uitkering van dividend. Voor meer informatie over de jaarcijfers van HVC, zie https://www.hvcgroep.nl/sites/default/files/2020-04/jaarverslag%202019.pdf
Nieuwe aandeelhoudersrelatie
De gemeente heeft in 2019 de AIJZ verlaten. Zaanstad heeft nu 9,09% rechtstreeks aandeel in HVC in eigendom verkregen. Zaanstad is hiermee formeel uit de Gemeenschappelijke Regeling AIJZ getreden en formeel toegetreden tot de Ballotageovereenkomst voor aandeelhouders A.
Van gas los
Eind 2017 hebben de aandeelhouders de activiteiten op het gebied van ‘Van Gas Los’ benoemd tot collectieve kerntaak. In de loop van 2018 werd duidelijk dat door landelijke versnelling van het ‘Van Gas Los’-beleid deze taak mogelijk niet zou kunnen worden uitgevoerd binnen het bestaande financieel kader van ‘Koers 2024’. De algemene vergadering van mei 2019 heeft de directie daarom gevraagd om in samenspraak met een uit de aandeelhouders te formeren Klankbordgroep Financiering ‘Van Gas Los‘ onderzoek te doen naar een passend nieuw financieel kader voor investeringen in deze activiteiten. De Klankbordgroep heeft in de aandeelhoudersvergadering van december 2019 tussentijds verslag gedaan over de stand van zaken. Directie en Klankbordgroep hebben het onderzoek afgerond. Op basis daarvan is in 2020 een nieuw kader geformuleerd. Financiering van ‘Van Gas Los’: individueel of collectief Uitgangspunt voor HVC is collectieve financiering. Warmtebronnen en –netten, alsmede de exploitatie ervan zijn niet per gemeente te compartimenteren. Individueel commitment van de gemeente is wel onderdeel van de business case.
Dienstverlening uit concessie
NV HVC heeft met 26 (al dan niet via een gemeenschappelijke regeling) aandeel-houdende gemeenten dienstverleningsovereenkomsten gesloten voor de inzameling van afval, inclusief het beheer van afvalbrengdepots en in een aantal gevallen het beheer van openbare ruimte binnen die gemeenten. Deze dienstverleningsovereenkomsten zijn aangegaan voor een langdurende periode, meestal op basis van tarieven per woonhuisaansluiting die jaarlijks worden geïndexeerd op basis van overeengekomen onafhankelijk gepubliceerde prijsindexcijfers.
B. Zaanstad als opdrachtgever
Nieuwe DVO HVC-gemeente Zaanstad
Zaanstad neemt ook diensten af van de HVC, waaronder afvalinzameling en gladheidsbestrijding. Deze taken zijn vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). Begin 2020 is een nieuwe DVO met HVC afgesloten voor de periode van 7 jaar.
Nieuwe huurovereenkomst
Zaanstad huurt de locatie Spierling van de HVC. Looptijd, De huurcontract is in 2020 ook verlengd.
Risico analyse
Risico’s van warmte-activiteiten
De risico’s zijn in beeld en beheersbaar, op de risico’s wordt ingespeeld. Als onderdeel van de behandeling van het risico-aspect van de warmteactiviteiten heeft de Klankbordgroep aan het Innovatieplatform (IP) gevraagd of investeren in collectieve warmte via HVC een veilige keuze is.
Beheersmaatregelen
- Annotaties van de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in het college van B&W
- Periodiek ambtelijk overleg met verschillende klankbordgroepen (zowel financiële als beleidsmatige) met de overige aandeelhouders van HVC.
hoog