Programma 6 Veiligheid, handhaving en publieke dienstverlening
Portefeuillehouder: Hamming, Noordzij, Slegers
Programmadoelstelling en de rol van de gemeente
Zaanstad werkt samen met inwoners, ondernemers en partners aan een veilige en toekomstbestendige stad. Hierbij hanteren we een praktische doe-mentaliteit: niet wegkijken maar aanpakken waar nodig. We zijn actiegericht om misstanden te voorkomen én aan te pakken. We hebben oog voor de effecten van ontwikkelingen als verstedelijking, klimaatverandering en technologisering en passen onze werkwijze daarop aan. Voor inwoners en ondernemers biedt Zaanstad een niveau van dienstverlening dat aansluit bij hun behoefte en bij de ontwikkelingen in de stad. Met de digitalisering van de dienstverlening voldoen we aan de verwachting van inwoners dat producten en informatie altijd en overal kunnen worden opgehaald. Tegelijkertijd hebben we aandacht voor hen die niet digitaal mee kunnen, ook in het licht van de vergrijzing. |
|---|
Effecten corona
De coronacrisis heeft enerzijds effect op uitvoering van gemeentelijke taken en anderzijds op de financiën. Daarnaast is voortdurend sprake van veranderende omstandigheden hetgeen het lastig maakt een volledig beeld te schetsen. Hierna wordt, met de kennis ten tijde van het opstellen van deze begroting, geschetst wat de effecten zijn op dit programma.
• Uitgangspunt is dat de dienstverlening altijd doorgaat, maar wordt aangepast op de situatie waarin we verkeren. Tijdens de coronacrisis zijn de publieksbalies in het stadhuis steeds geopend en de uitvoerende en toezichthoudende werkzaamheden op straat zijn doorgegaan. We streven naar een dienstverlening die coronaproof en veilig is voor inwoners, ondernemers en ambtenaren.
Door de coronacrisis zien we onder andere een dip in de aanvraag van paspoorten en rijbewijzen. De verwachting is dat – zodra internationaal reizen weer vrijuit mogelijk is – de aanvraag van paspoorten weer aan zal trekken en dat bijgeschakeld moet worden om de aanvragen te kunnen afhandelen. Door de coronamaatregelen is het niet altijd mogelijk om rijbewijzen op tijd te verlengen. De geldigheid van rijbewijzen is voor de tweede maal verlengd door de EU. Dit kan later tot een inhaalslag leiden. Bekeken zal worden hoe we het mogelijk maken om pieken en dalen zo goed mogelijk op te vangen, ook financieel.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021, zijn de huidige RIVM richtlijnen (waaronder de 1,5m-maatregel) het uitgangspunt. Deze richtlijnen bemoeilijken de uitvoering en voorbereiding. Centrale stemopneming draagt bij aan de transparantie en kwaliteit en is voor een gemeente als Zaanstad een verbetering. Op dit moment is centrale stemopneming, met in acht neming van de 1,5 meter, een extra uitdaging. In het najaar van 2020 wordt hierover een definitief besluit door de gemeenteraad genomen. Het rijk heeft een tegemoetkoming in de kosten voor de organisatie van de Tweede Kamerverkiezingen toegezegd én de tegemoetkoming voor deelname aan het experiment Centrale Stemopneming verdubbeld.
• De coronacrisis heeft ook impact op veiligheid, overlast en handhaving. In algemene zin geldt dat corona de veiligheidsopgave voor de stad groter maakt. Zo zijn de meldingen overlast toegenomen, wordt meer overlast ervaren van (jeugd)groepen, zien we dat cybercrime een vlucht neemt door de versnelde digitalisering, bestaat het risico dat bedrijven of inwoners die het financieel moeilijk hebben doelwit worden van criminelen en is sprake van toenemende polarisatie en extremisme (5G, anti-vaccinatiegroepen, BLM). De door vakinhoudelijk betrokkenen verwachte trend van toenemend huiselijk geweld wordt niet bevestigd door de GGD-cijfers. Ook bestaat het risico van meer dak- en thuislozen als gevolg van verslechterende economische omstandigheden.
De trend is dat mensen de coronaregels minder scherp hanteren. De horeca worstelt met het toezicht hierop en hebben hiervoor hulp ingeroepen van de gemeente. Het is rustiger met evenementen. Als gevolg van corona vinden er minder binnentredingen plaats. Om dit binnentreden zo veilig mogelijk te laten verlopen, wordt hiervoor een protocol opgesteld. Deze verhevigde problematiek, vraagt dat we zo goed mogelijk een balans te vinden tussen enerzijds gewenste veiligheid, leefbaarheid, de voorwaarden van een gezonde stad en anderzijds de beschikbare middelen, én hierbij het partnerschap met de stad proberen te vinden. Veiligheid en gezondheid staan altijd voorop bij alle keuzes en inzet. In het jaarlijkse uitvoeringsprogramma Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) staat opgenomen waar we mee aan de slag gaan.
• In 2020 heeft de Veiligheidsregio als gevolg van de coronacrisis een belangrijke aansturende rol gehad voor de uitvoering van de noodverordening Covid-19. Ook van gemeente zijde is hier vol op ingezet door organisatie van diverse wijzen van hulp en bijdrage aan veiligheid in de stad. Mogelijk is de coronacrisis ook in 2021 aan de orde. Wij gaan er vanuit dat er compensatie komt vanuit het Rijk zodat de coronacrisis geen gevolgen heeft voor de gemeentelijke bijdrage aan de VrZW.
• Voor de financiën zal de coronacrisis naar verwachting ook nog verdergaande gevolgen hebben. Zonder uitputtend te zijn, noemen we: minder leges voor paspoorten, en minder parkeerinkomsten (schatting 25% minder) terwijl de kosten die met deze taken gemoeid zijn staan niet (snel) kunnen worden afgebouwd.