Investeringen

Vervangingsinvesteringen zijn investeringen als gevolg van

• Er moet worden voldaan aan wet- en regelgeving;
• Veroudering, slijtage en de staat van het onderhoud vervanging noodzakelijk maakt om het activum te behouden;
• Er een directe relatie met eerdere bestuurlijke besluitvorming is.

In dit hoofdstuk wordt een toelichting gegeven op het meerjareninvesteringsplan (MIP). Achtereenvolgens wordt inzicht gegeven op de ontwikkeling van de vervangingsinvesteringen voor de komende tien jaar en toelichting gegeven op de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de voorjaarsnota 2020. Tot slot is een tabel opgenomen met de nieuwe investeringsbedragen per programma per jaar.
In de kolom Investeringssom (tien jaar) zijn de totaalbedragen vanaf de startdatum opgenomen voor een periode van tien jaar, die ter autorisatie aan de raad zijn of worden voorgelegd. In onderstaande tabel zijn onder 'Voorjaarsnota 2020-2024' de investeringsbedragen opgenomen die voortkomen uit eerdere P&C documenten (stand tot en met voorjaarsnota 2020). Het betreft nog niet afgeronde investeringen. Voor bijstellingen op kredieten met uitgaven in het lopend jaar (2020) en voor nieuw opgevoerde investeringen in 2021 worden bij deze begroting aanvullende kredietvoorstellen ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.
De bijdrage van derden worden in één keer in mindering gebracht op de te activeren investeringssom, waarover Zaanstad de kapitaallasten draagt in haar begroting. In de voorjaarsnota, Narap en jaarrekening wordt u geïnformeerd over de voortgang van de investeringsprojecten.
Totaal overzicht bijstellingen vervangingsinvesteringen

Volgens de BBV bestaat de verplichting om alle investeringen te activeren. Dat betekent dat de kosten van een investering - in de vorm van kapitaallasten - verdeeld moeten worden over de jaren waarin het gebruikt wordt. Kapitaallasten bestaan uit afschrijvingslasten en rentelasten en zijn niet snel beïnvloedbaar omdat de uitgaven al zijn gedaan. Om te voorkomen dat een relatief groot deel van de begroting bestaat uit kapitaallasten is het van belang deze lasten te beheersen. Bij de afschrijvingslasten gaat het dan vooral om de lasten die een beslag leggen op de algemene middelen. Afschrijvingslasten die worden gedekt via tarieven, reserves of huurinkomsten vallen hier buiten. De beheersing van de rentelasten is onderdeel van de paragraaf Financiering van de jaarrekening en de begroting.
Om de infrastructuur en de voorzieningen in de stad en de bedrijfsmiddelen van de gemeentelijke organisatie in stand te houden, worden dergelijke kapitaalgoederen in de regel vervangen als de gebruiksduur is verstreken en het kapitaalgoed is versleten. Alle vervangingsinvesteringen en de bijbehorende kapitaallasten zijn opgenomen in het MIP. Om beheersing van de kapitaallasten mogelijk te maken, worden twee keer per jaar de afschrijvingslasten van alle vervangingsinvesteringen voor de komende tien jaar in beeld gebracht. Dat is nu ook voor de begroting 2021-2024 gedaan.

Toelichting bijstellingen en te autoriseren vervangingsinvesteringen
Ten opzichte van de stand bij de voorjaarsnota 2020 zijn nieuwe vervangingsinvesteringen toegevoegd, investeringsbedragen bijgesteld en is de uitgavenplanning geactualiseerd (herfaseringen). Daarnaast zijn de bijdragen van derden geactualiseerd. Bijstellingen als gevolg van indexering waren bij de Voorjaarsnota 2020-2024 al opgevoerd.
De bijstellingen over de looptijd van tien jaar zijn:

• Het opvoeren van nieuwe vervangingsinvesteringen voor een bedrag van € 1,8 miljoen.
• Het opvoeren van bijstellingen op lopende of al geplande investeringen van per saldo € 10,1 miljoen.
• Het opvoeren van herfaseringen, wat per definitie per saldo nul (behoudens een klein bedrag aan bijdragen derden)

Hieronder volgt eerst een toelichting op de belangrijkste mutaties per categorie. Vervolgens is een detailtabel van de investeringen zoals die bij de voorjaarsnota 2020 vastgesteld is opgenomen. Daarna is een tabel opgenomen met de mutaties op de investeringen die bij deze begroting voorgesteld worden. Tot slot is een tabel opgenomen waarin de nieuwe stand van de investeringsbedragen (stand voorjaarsnota 2020 + mutaties begroting 2021) per programma is opgenomen.

Nieuwe vervangingsinvesteringen (+ € 1,8 miljoen)
Er zijn twee nieuwe investeringen in het MIP opgenomen. Het betreft het verduurzamen van het pand van Fluxus aan de Westzijde 148 in 2021/2022 (€ 0,6 miljoen) en € 1,2 miljoen aan ondergrondse containers. De overname van de ondergrondse containers is via een dienstverleningsovereenkomst tussen de HVC en de Gemeente Zaanstad geregeld en heeft geen financieel effect op de algemene middelen.

Bijstellingen van lopende of al geplande investeringen (+ € 10,1 miljoen)
De bijstellingen betreffen:

• € 0,2 miljoen lagere verbouwingskosten van de Ayundo Daltonschool (2020) als gevolg van een efficiëntere indeling van het schoolgebouw (programma 3)
• € 0,2 miljoen extra uitgaven voor het plaatsen van laadpalen voor elektrische auto’s (2021), € 0,06 miljoen voor de aanschaf van twee elektrische personenauto’s (2021) en € 0,15 miljoen voor de vervanging van twee scanvoertuigen na afloop van de afschrijvingstermijn in 2026 (programma 5).
• Vanaf 2021 wordt jaarlijks € 1 miljoen meer uitgegeven aan vergroening van de stad (programma 5). Het gaat om € 0,9 miljoen voor het verbeteren van de boomstructuren, het planten van bomen en plantgatverbetering bij het planten van bomen. € 0,1 miljoen betreft het vergroten van de biodiversiteit in de stad .
• In 2021 worden € 0,1 miljoen kosten gemaakt voor het Noordzuid pad door het Darwinpark (programma 5). Daarnaast worden in 2021 kosten gemaakt het verbeteren van de toegankelijkheid van de openbare ruimte (€ 0,2 miljoen).
• Facilitair (programma 7): € 0,2 miljoen voor de installatie van een klimaatsysteem op het havenkantoor. Naast een aircosysteem moeten er extra luchtkanalen worden gemaakt en dient de lucht gezuiverd te worden. Met het oog op het voorkomen van verspreiding van corona is dit nog belangrijker geworden. Nu het havenkantoor in 2020 verbouwd wordt kan dit meteen meegenomen worden. Daarnaast wordt in 2020 extra geïnvesteerd in de toegangsbeveiliging van het stadhuis ten behoeve van mindervaliden (€ 0,05 miljoen).
• ICT (programma 7): In verband met het 1,5 meter werken wordt het stadhuis geschikt gemaakt voor hybride vergaderen: deels thuis deels op kantoor. Er worden € 0,06 miljoen extra investeringen in 2021 verwacht voor de benodigde hardware en installatie van videoconferencing apparatuur.
• Vastgoed (programma 7): De kosten voor de WKO-installatie van het stadhuis nemen in 2020 met € 0,06 miljoen toe.

Herfasering
Herfasering is het actualiseren van de planning van de vervangingsinvesteringen in de tijd. Dit heeft geen consequenties op het eerder afgegeven krediet.
Er is een klein saldo door de bijstelling van de bijdrage van het Sportbedrijf aan zwembad De Slag.
Grootste wijzigingen zien we
-   bij de investeringen onderwijshuisvesting die naar latere jaren verschuiven (programma 3)
-   bij de realisatie van het park Nauerna (€ 1,35 miljoen), dat een jaar naar achteren wordt verschoven, naar 2021 (programma 5)
-   bij de investering in bouwkundige aanpassingen en herinrichting van het stadhuis, die een jaar voren wordt gehaald (2021 in plaats van 2022) met het oog op de corona-maatregelen (programma 7)

Onttrekking aan spaarvoorziening riolering
De spaarvoorziening wordt gebruikt om vervangingsinvesteringen riool versneld af te schrijven en daarmee het opwaartse effect van de kapitaallasten van vervangingsinvesteringen in riool te verminderen. Het nieuwe tariefmodel riolering 2021 leidt tot een mutatie van in totaal € 7,9 miljoen met betrekking tot de inzet van deze spaarvoorziening.  

Bijdrage derden
Bijdragen van derden, zoals subsidies, ten behoeve van investeringen moeten op grond van regelgeving direct in mindering worden gebracht op de investeringsvolumes. De bijdragen van derden zijn geactualiseerd op basis van gedane ontwikkelingen.

Tabellen
In onderstaande tabellen geven we de uitsplitsing van de vervangingsinvesteringen over de programma’s vanaf de voorjaarsnota 2020. De eerste tabel betreft de beginstand voorjaarsnota 2020, de tweede tabel bevat de voorgestelde wijzigingen in deze begroting en de laatste tabel bevat de nieuwe totalen aan investeringen per programma.

Ontwikkeling vervangingsinvesteringen voor de komende 10 jaar per programma

Voorjaarsnota 2020-2024

Mutaties Begroting 2021-2024

Te autoriseren investeringsvolumes per programma