Creëren van randvoorwaarden voor aantrekkelijke woon-, werk- en leefmilieus waarin de kwaliteit van het gebied en de participatie van gebruikers centraal staan

Zaanstad is in ontwikkeling. Projectontwikkelaars willen aan de slag. Ondernemers zoeken geschikte locaties of willen hun bedrijfsvoering veranderen. Ook maatschappelijke initiatieven hebben ruimte nodig. Er komen steeds meer bezoekers. Hoe gaan we slim om met de beschikbare ruimte en hoe blijven we bereikbaar? De gemeente stelt de integrale kaders gericht op omgevingskwaliteit en heeft daarmee een belangrijke rol in het bepalen van de randvoorwaarden bij ontwikkelingen. Met het oog op de toekomst sluiten we daarbij meer aan bij de kwaliteiten van het gebied en betrekken we huidige en toekomstige gebruikers al vroeg in het proces.

De Omgevingsvisie wordt in fases opgesteld langs zes strategische opgaven: verstedelijking, duurzaamheid, gezondheid, kansengelijkheid, veiligheid en economie. De gebiedsuitwerkingen van MAAK.Zaanstad (APS) en het Ruimteplan zijn onderdeel van de Omgevingsvisie. De participatieaanpak van de Omgevingsvisie is gericht op een brede integrale belangenafweging, waarbij de gebruikers van nu en die van 2040 op verschillende manieren worden betrokken.

Bestemmingsplannen worden in de geest van de Omgevingswet opgesteld. Ook al is de Omgevingswet uitgesteld, de omslag van bestemmingsplan naar omgevingsplan gaat onverminderd door. Er wordt uitvoering gegeven aan de transitiestrategie, dat zijn in de eerste plaats voorbereidende werkzaamheden om stap voor stap te komen tot een omgevingsplan.
Bij de basis van het omgevingsplan staan gebied en gebruiker centraal, participatie vindt aan de voorkant plaats en de opgaven uit de Omgevingsvisie zijn uitgewerkt in het plan. Nieuwe elementen als milieu en APV regels landen in het omgevingsplan.

Beleid moet integraal en gebiedsgericht zijn om als basis te dienen voor het omgevingsplan. We bereiden ons voor om vanaf 2022 ieder omgevingsplan conform de nieuwe wetgeving te kunnen uitwerken. Daarom worden de lokale verordeningen ten aanzien van de fysieke leefomgeving al vertaald in een Zaanse omgevingsverordening. De eerste tranche van de verordening voor de fysieke leefomgeving is reeds in werking. De volgende tranche wordt in 2020 vastgesteld ten behoeve van de inwerkingtreding per 2021.

1. Belangrijkste reden is de complexiteit van onze verstedelijkingsopgave. Binnenstedelijke verdichting is complex en kan alleen maar slagen als de ruimtelijke kwaliteit daarbij goed is.
2. De komst van de Omgevingswet maakt het noodzakelijk dat college en raad een besluit nemen over hoe ze willen sturen op ruimtelijke kwaliteit. Er moet sowieso een gemeentelijke adviescommissie worden ingesteld voor Rijksmonumenten, maar de raad kan ook besluiten om dit breder te trekken. De breedte van deze commissie, de relatie met supervisie in Maakgebieden en ruimtelijke kwaliteit in het proces van de omgevingstafel maken onderdeel uit van het voorstel met betrekking tot de herziene sturing op ruimtelijke kwaliteit.

Het Zaanse erfgoed en monumenten (eigenlijk breder: de identiteit van de Zaanstreek) zijn een belangrijk onderdeel van de ruimtelijke kwaliteit van de stad. Ook externe organisaties zoals vereniging Zaans Erfgoed en Stichting Babel zijn om advies gevraagd.

We brengen de Zaanse belangen in bij regionale opgaven (onder meer uitvoering ruimtelijke economische actieagenda MRA) en lobbytrajecten naar Rijk, provincie en Europa. Daarnaast organiseren en stemmen we de samenwerking in de keten af met alle betrokkenen instanties, zoals GGD, veiligheidsregio, HHNK en omgevingsdiensten.

Om de groei van de stad te faciliteren is onderzoek ten behoeve van de integrale afweging wettelijk vereist. De Milieueffectrapportage (MER), de Ladder van duurzame verstedelijking, de stikstof problematiek en de provinciale Klimaat Stress Test (voorgesteld) zijn een verplicht onderdeel van die zorgvuldige afweging. Het monitoren en interpreteren van gegevens vormt de basis.